Новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп пред неколку дена предупреди дека земјите од БРИКС не треба да работат во однос на доларот, да создаваат сопствена валута или да ја заменат американската валута со алтернатива. Секоја земја што ќе се обиде да го замени доларот како средство за трговија „ќе се збогува со Америка“, рече тој, додавајќи дека ќе воведе царини од 100 отсто за стоките од земјите на БРИКС, доколку тие тргнат во таа насока.

Сепак, колку е сериозна заканата за стабилноста на американската валута од земјите на БРИКС?

Во оваа фаза – прилично минимална. Според министерот за надворешни работи на Индија, Субрахмањам Џаишанкар, земјите од унијата се многу далеку од создавање заедничка валута, пишува ТАСС.

„БРИКС разговара за финансиското работење, но нема единствен став за ова прашање“, коментира Џаишанкар за време на настан во Доха пред еден ден.

„Индија никогаш немала намера да се откаже од доларот и САД, кои се најголемиот трговски партнер на земјата, и БРИКС – да ја ослабне американската валута“, истакна тој.

Кина и Русија се главните поддржувачи на идејата за заедничка валута која ќе го замени доларот. Причината е јасна – санкциите на Вашингтон и трговската војна против двете, забележува „Investing News“ во анализата. Според изданието, навистина, доколку организацијата преземе чекори за замена на американската валута, тоа ќе има сериозен негативен ефект и врз американската и глобалната трговија.

За време на годишниот состанок на БРИКС што се одржува во Русија, рускиот претседател Владимир Путин дури ги пречека своите гости со прототип на банкнота БРИКС. Сепак, темата не влезе во коминикето по средбата, а за време на економскиот форум Валдај на почетокот на ноември, рускиот претседател призна дека во оваа фаза е рано да се зборува за единствена валута на организацијата. Според него, прво мора да има поголема економска соработка меѓу членките.

Во овој момент, сепак, земјите се далеку од интеграција, дури и од економска. Индија, на пример, смета дека влегувањето во економски договор со Кина е закана за нејзината безбедност. Покрај тоа, во октомври 2023-та година, Русија побара од Индија да плати за нафтата што ја добива во јуани. Сепак, Њу Делхи категорично одби да се придржува и да плати во валута различна од американскиот долар или индиската рупија.

Руските нафтени компании постојано известуваат за проблемите создадени од плаќањата во рупии кои не се целосно конвертибилни.

Според Атлантскиот совет, 58% од светските резерви се во долари, 20% – во евра. Доларот се користи во 54% ​​од глобалните извозни трансакции и сè уште е примарна валута на трговците со нафта.

Сепак, по санкциите воведени од Г-7 по почетокот на војната во Украина, многу земји почнаа да се интересираат за алтернативи на доларот. Според аналитичарите, сепак, веројатноста американската валута да биде заменета со нова или постоечка е минимална. Доминацијата на доларот се должи на неколку причини, главно поради тоа што тој е најликвидната валута денес, коментира Родриго Катрил, стратег во Националната австралиска банка.

Сепак, според него, неизмерените закани на Трамп можат да го направат токму спротивното и да ги мотивираат БРИКС да дејствуваат за да се оттргнат од доларот. Еден начин да се поткопа американскиот долар е преку резервите на централната банка – земјите од организацијата контролираат 40% од резервите на централната банка и можат да иницираат операции за структурна замена.

Следниот чекор е промовирање на употребата на локалните валути во билатералните односи. На пример, Бразил и Кина, како и Индија и Малезија, веќе потпишаа слични договори. Изјавите на Доналд Трамп и заканите за царини може да ги поттикнат другите земји да склучат слични договори.

Економистите од германската „Commerzbank“ веруваат дека заканите не се одржливо решение на долг рок и секој што го користи доларот надвор од САД ќе види принуда од Вашингтон.