Политиките на Кина и поплавата од извоз што растовара производи и услуги ширум светот може да претставува најлоша закана за глобалната економија, дури и да ги надмине царините на Доналд Трамп, смета поранешен функционер на американското Министерство за финансии.

„Навистина, агресивниот тарифен став на Трамп предизвика толку многу непредвидливост што американските трговски партнери не знаат како да реагираат, а компаниите не можат да планираат“, рече Бред Сетсер, висок соработник во Советот за надворешни односи и заменик-помошник секретар во Министерството за финансии за време на администрацијата на Обама.

Но, Трамп не е единствената опасност со која се соочува глобалната економија, а можеби ниту најголемата, напиша Сетсер во вторникот во Њујорк Тајмс.

„Тоа би можел да биде кинескиот претседател Кси Џинпинг, чии стратешки и покалибрирани индустриски и економски политики фундаментално ја нарушуваат и наштетуваат на глобалната трговија“.

Трамп воведе царини за Кина, најави царини за челик и алуминиум, ги паузираше царините за Канада и Мексико и нареди на неговата администрација да ги проучува реципрочните царини, со потенцијал да ги воведе во април.

„Во меѓувреме, подетален поглед на трговските податоци на Кина открива радикална промена во начинот на кој земјата има интеракција со остатокот од светот неодамна“, рече Сетсер.

Кинескиот увоз на произведени производи порасна во просек за само 15 милијарди долари годишно во последните шест години, во суштина непроменет по инфлацијата. Но, извозот од Кина е зголемен за повеќе од 150 милијарди долари, пишува Fortune.

„Кога станува збор за индустриски производи, трговијата со Кина е практично еднонасочна улица“, рече Сетсер.

Тој огромен диспаритет им штети на другите економии, особено на другите извозно ориентирани како Германија и Јапонија, додаде тој.

Проблемот може да се проследи наназад во одбивањето на Кина да ја ребалансира својата економија по глобалниот финансиски крах, далеку од големата зависност од инвестициите и трговијата. Наместо да ја префрли економијата кон потрошувачки сектор, Пекинг поттикна стагнација на недвижности и инфраструктура. Но, плашејќи се од балон, Кси го ограничи бумот, предизвикувајќи пад од кој Кина допрва треба да се опорави.

Во исто време, Кси избегна да насочува огромен стимул кон потрошувачите за време на пандемијата, за разлика од многу други земји кои ја зголемија побарувачката за кинески производи. Наместо потрошувачите, Кина им понуди поддршка на своите производители, што резултираше со хиперпродукција што сама побарувачката во странство не може да се совпадне.

„Само Кина сега има капацитет да произведе две третини од светската побарувачка за автомобили“, рече Сетсер.

Слично на тоа, Кина произведува повеќе од половина од светската понуда на челик, алуминиум и бродови. Обемот на кинескиот извоз расте три пати побрзо од глобалната трговија, што значи дека неговите придобивки доаѓаат на сметка на другите.

„Ова укажува на светска економија во која Кина нема потреба од индустриски инпути од други земји, додека ги остава тие земји зависни од кинеските производи – и ранливи на политички и економски притисок од Пекинг“, предвидува тој.

Тарифите на Трамп всушност би можеле да го влошат проблемот, истакна Сетсер. Еднократните давачки и одмаздата нема суштински да ги променат трговските текови, но непредвидливоста на Трамп го отежнува прилагодувањето на неговите тарифи.

Трамп, исто така, се закани дека Европа ќе биде следната цел на царините, тврдејќи дека употребата на даноците на додадена вредност е неправедна за американските извозници. И неодамна тој ги зголеми тарифите за автомобили, чипс и лекови.

„Претседателот Кси има еднонасочна визија за трговијата, додека Трамп често звучи како да не верува во никаква трговија. Помеѓу нив двајца, глобалната економија е на грубо возење“, предупреди Сетсер.

Други, исто така, алармираат за прекумерниот капацитет на Кина и нејзината поддршка за производителите наместо за потрошувачите, велејќи дека тоа исто така ќе и наштети на кинеската економија. Со слаба домашна побарувачка, секој вишок на понуда во Кина може да доведе до дефлација.

Жонгјуан Џо Лиу, кинески научник во Советот за надворешни односи, укажа на децениската стратегија на Пекинг за фаворизирање на индустриското производство.

„Едноставно кажано, во многу клучни економски сектори, Кина произведува многу повеќе отколку што може одржливо да апсорбира, или странските пазари“, напиша таа во „Форин аферс“ минатиот август.

„Како резултат на тоа, кинеската економија ризикува да биде фатена во надолна спирала на пад на цените, неликвидност, затворање фабрики и, на крајот, губење на работни места“, додаде таа.