Поттикната од банкарските нарушувања во САД и Европа, Европската комисија предложи нови правила за спасување на проблематичните банки, но без воспоставување единствен систем за гаранција за улоги ширум ЕУ.
Предложениот текст, за кој ќе треба да преговараат земјите-членки и европратениците, има за цел да ја поттикне употребата на „заштитни мрежи“ финансирани од самиот банкарски сектор, наместо да прибегнува кон суверени фондови, за да ги заштити штедачите во случај на мали и средни – пропаѓаат банки со средна големина.
– Финансиските институции на ЕУ се добро капитализирани, високо ликвидни и под строг надзор, но во време на криза земјите имаат тенденција повеќе да се потпираат на парите на даночните обврзници отколку на шемите за гарантирање на депозитите финансирани од банкарската индустрија – забележува Комисијата.
Според рамката, може да биде тешко за средните банки да пристапат до гаранциските шеми.
Затоа, Брисел сака да им овозможи на овие институции полесен пристап до финансирање од гарантните фондови со цел да ги исполнат условите неопходни за заштита на нивните штедачи во случај на криза, а со тоа да се намали ризикот од „ширење на инфекцијата“ на други банки.
Сепак, „првата и главна линија на одбрана на банките мора да остане нивната способност сами да ги апсорбираат загубите“ благодарение на сопствените средства, кои се предмет на строги правила, инсистираше Валдис Домбровскис, потпретседател на Комисијата, за време на прес-конференцијата во Стразбур.
Општо кажано, текстот има за цел да ја „заштити реалната економија од влијанието на банкрот“, на пример со охрабрување на земјите да ги префрлат сметките на банката што пропаѓа на здрава која е „помалку вознемирувачка“ за клиентите отколку ликвидацијата на банката. самиот себе.
Конечно, доколку заштитата на депозитите се одржува на ниво од 100.000 евра по депонент и по банка, текстот ги усогласува стандардите низ ЕУ со проширување на заштитата на депозитите на јавните субјекти – болници, училишта, општини, како и одредени видови средства како што се инвестициски компании.
Неодамнешниот колапс на Силиконската долина банка во САД (SVB) и Signature Bank, проследен со итно преземање на Credit Suisse од страна на нејзината „сонародничка“ банка UBS, и турбуленциите на германските банки на берзата, неодамна ги зголемија стравувањата од поширока банкарска криза.
– Овие пропаѓања на банки во САД и Швајцарија и тензиите кои произлегуваат од нив, не потсетуваат зошто ни е потребен силен и функционален систем за справување со сите банки, без разлика на големината, кога ќе наидат на проблеми – рече Домбровскис.
Сепак, оваа реформа не е „реакција на овие настани“, инсистира Комисијата, чиј текст е дел од напорите за комплетирање на банкарската унија која тешко се воспоставува од 2012 година.
Брисел започна радикална ревизија на супервизијата на банкарскиот сектор по финансиската криза во 2008 година и последователната должничка криза во еврозоната, при што беа потрошени милијарди евра јавни пари за спасување на банките.
Банкарскиот сојуз ја стави супервизијата на најголемите банки во ЕУ под одговорност на Европската централна банка (ЕЦБ).
Единствениот систем за гаранција на депозитите низ ЕУ би овозможил оваа унија да биде завршена, додека европскиот пазар е сè уште фрагментиран и, според поддржувачите на реформата, би овозможил создавање вистински прекугранични европски групи за подобро финансирање на економијата. .
Но, ваквото здружување на гаранции со години наидува на жестоко неподготвеност од Германија и другите северни земји, кои стравуваат дека нивните штедачи ќе платат за неуспесите на банките во јужните земји.
Големо задолжената Италија е исто така непријателска кон реформата, која би ја ограничила способноста на нејзините кревки банки да ги консолидираат своите биланси со купување италијански државни обврзници.
Иако текстот предложен од Брисел останува далеку од какво било обединување, ЕЦБ сепак го поздрави овој „прагматичен и важен напредок“.
– Новите правила „ќе им овозможат на властите да управуваат со банкарските кризи на поефикасен и покоординиран начин и затоа се важен чекор кон завршување на изградбата на банкарската унија“, се вели во соопштението на челниците на Надзорниот одбор на ЕЦБ.