Производителите на цемент, ѓубрива и електрична енергија на Западен Балкан и Турција имаат само неколку години да се подготват за меѓународниот данок на јаглерод, кој треба постепено да се воведува од 2023 до 2026 година.

Данокот на СО2 во моментов ќе се плаќа само за директни емисии, но на крајот од периодот на транзиција од 2023 до 2026 година, Европската унија ќе разгледа дали нејзиниот опсег ќе се прошири и на индиректните емисии, како и на други производи.

„Во тој контекст, пресметката на емисиите на јаглерод вклучува не само производи произведени во ЕУ, туку и увезени производи, со цел да се спречи т.н. истекување на јаглерод од трети земји во ЕУ. Така, еколошките стандарди за компаниите надвор од ЕУ ќе се изедначат, а производите со јаглерод интензивни производи, увезени во ЕУ, постепено ќе се намалуваат или расчистуваат, така што со текот на времето ќе станат целосно неконкурентни на овој голем пазар “, се вели во публикацијата.

Со новата публикација на Механизмите за прилагодување на царината на границите на ЕУ за производи увезени од земји каде што не постојат овие еколошки даноци, ЕУ ги дефинираше преодните периоди, како и динамиката на воведување на царински давачки за специјални производи.

„Првите производи на кои т.н. даноци на јаглерод се електрична енергија, железо, други метали, цемент. Прво директно, а потоа индиректно на производи во кои се вградени метали. Со оглед на тоа што Балканот пласира скоро три четвртини од својот извоз на пазарот во ЕУ и дека во структурата на извозот производите од овие категории имаат значителен удел, овие промени значително ќе влијаат на конкурентноста на енергетскиот и металниот сектор на Балканот, а потоа и број на други како и на  преработувачката индустрија на среден рок “, се наведува во соопштението.

Тој потсетува дека е важно да се нагласи дека ЕУ остави петгодишен преоден рок кој ќе им даде простор на земјите да го интензивираат усогласувањето на нивните политики со политиките на Зелениот договор и стави на располагање голем број стимулации и други инструменти за поддршка на транзицијата кон зелена економија.