Одбранбените компании на глобално ниво вработуваат со најбрзо темпо од крајот на Втората светска војна за да исполнат рекордни нарачки. Студијата на „Фајненшл тајмс“ за плановите на 20 големи и средни одбранбени и воздушни фирми од Соединетите Американски Држави и од Европската Унија покажа дека тие сакаат да ангажираат десетици илјади работници оваа година. Три од најголемите американски групи во секторот – „Lockheed Martin“, „Northrop Grumman“ и „General Dynamics“ имаат речиси 6 илјади слободни работни места за пополнување, а 10 од анкетираните компании сакаат да го зголемат персоналот за вкупно 37 илјади луѓе или речиси 10% од нивната вкупна работна сила.

„Од крајот на Втората светска војна ова е најактивниот период на одбранбената индустрија со најголем раст на обемот на барања за релативно краток временски период“, коментира Жан Пиет – генерален секретар на АСД – Европска асоцијација за Астронаутика и одбрана.

Владите ширум светот ги зголемуваат воените трошоци по целосната инвазија на Русија на Украина и во услови на растечки геополитички тензии. Остриот скок на нарачките по повеќедецениска опаѓачка активност, во комбинација со конкуренција за дигитални вештини од технолошките групи и недостигот на работна сила по пандемијата СОВИД-19, се некои од факторите кои го поттикнуваат масовниот „лов“ на работници во секторот. Компаниите велат дека вработуваат за низа позиции, од практиканти до директори за кариера. Се бараат инженери, софтверски специјалисти и аналитичари за сајбер безбедност, како и заварувачи и механичари.

Антонио Лиоти – административен директор на италијанскиот одбранбен лидер „Леонардо“, вели дека активно бара нови вработени, „уште поинтензивно отколку во периодите на претходните конфликти, на пример во Ирак и Авганистан“. Леонардо, кој е дел од трипартитната програма со британската BAE Systems и јапонскиот конгломерат Mitsubishi Heavy Industries за производство на нов борбен авион, сака да вработи 6.000 нови работници, вклучувајќи ги и оние кои заминале и се пензионирале, до крајот на 2024 година. Италијанската компанија очекува да вработи меѓу 8 и 10 илјади дополнителни вработени во периодот 2025-2028 година, главно индустриски и софтверски инженери.

Лиоти објаснува дека потрагата по нов персонал не е наметната само од воените конфликти, туку и од поголемата конкуренција од соседните деловни области, како што се „хај-тек и консултантски компании“. Меѓу другите фактори кои играат важна улога се луѓето кои бараат подобра рамнотежа помеѓу работата и животот и „опуштено пензионирање“.

Производителите на муниција, особено Rheinmetall и NAMMO (Nordic Ammunition Company), кои мора значително да го зголемат производството за да ги надополнат исцрпените државни залихи, се меѓу оние со најагресивни планови за вработување.

NAMMO вели дека „никогаш не била во ситуација каква што е сега“. Компанијата, во која владите на Норвешка и Финска поседуваат акции, ја зголеми својата работна сила за 15% – од 2.700 вработени во 2021 година на 3.100 во 2023 година. Во моментов вработува околу 3.250 луѓе, а неговото раководство наведува дека „удвојувањето на големината до крајот на 2030-тите изгледа разумно“.

Германскиот Рајнметал на крајот на минатата недела објави дека сака да вработи стотина вработени од водечкиот производител на автоделови Континентал, кој се соочува со сериозни тешкотии поради слабата побарувачка во автомобилскиот сектор.

Француската компанија Талес, која ги произведува ракетите „Старстрик“ донирани на Украина од залихите на западната влада, објави дека веќе вработила 9.000 работници (или 11% од нејзината сегашна работна сила од 81.000 за својот одбранбен бизнис во последните три години).

Британската БАЕ донесе голем број нови вработувања минатата година, но веќе почна да бара свеж персонал и за своите долгорочни програми: Глобалната програма за воздушна борба и фрегатите тип 26 на Кралската морнарица. Во ОК, „ги удвоивме нашите состаноци на почетно ниво и привлечевме околу 2.700 специјализанти и млади дипломирани студенти оваа година, како и илјадници поискусни професионалци“, вели Тања Гандамихарја, директорка за човечки ресурси на групата.

Европскиот ракетен шампион MBDA – во заедничка сопственост на BAE, Леонардо и Ербас, кој ги произведува ракетите воздух-воздух Storm Shadow и Scalp – планира да вработи повеќе од 2.600 вработени во 2024 година – 17% од сегашната работна сила од 15 илјади луѓе.

Дасау Авијација, која ги произведува борбените авиони Рафал, не забележа директно зголемување на нарачките од Украина, но со оглед на должината на производните циклуси во секторот, систематски вработува работници.

Производителите на нуклеарна одбрана, особено оние кои се вклучени во трилатералната програма за подморници Aukus меѓу Обединетото Кралство, Соединетите Американски Држави и Австралија, се меѓу играчите во индустријата кои се соочуваат со најостриот скок во недостигот на квалификуван персонал. Неколку компании, меѓу кои Rolls-Royce и Babcock International, неодамна отворија свои училишта за практична обука и подготовка во областа на нуклеарната технологија. И Талес ОК, која ги снабдува сите подморници на британската кралска морнарица со сонари, формираше „академија за сонари“.

Британската влада, од своја страна, создаде работна група за нуклеарна обука за обука на десетици илјади работници кои работат на цивилните и воените нуклеарни програми во земјата. Напорите за регрутирање и обука се „невидени за нашето време“, рече Беси Плезант од групата за испорака на нуклеарни вештини, која предвидува дека ќе бидат потребни повеќе од 30.000 дополнителни позиции во секторот за нуклеарна одбрана од сега до 2030 година.

Компаниите, исто така, воспоставуваат врски со универзитети и други организации за да создадат иден базен на работна сила. Британскиот истражувачки универзитет Кранфилд, кој има блиски врски со секторот, нуди нови курсеви, главно во дигитална форензика, за да им помогне на луѓето да идентификуваат сајбер напади.

Во овој случај, проблемот е што дипломираните студенти на високото образование не можат да го добијат потребното искуство и вештини во оваа област. Еден од предизвиците со кои се соочува индустријата е дека некои позиции бараат дополнителни дозволи за пристап до класифицирани информации. Корпорацијата RTX, која е сопственик на производителот на ракети и сензори Raytheon, рече дека „продолжува да се соочува со тешкотии при ангажирањето висококвалификуван персонал, вклучително инженери, квалификувани работници и иматели на дозвола за доверливи информации“. Други, како германскиот „Ренк“, укажуваат дека најверојатно ќе мора да бараат вработени во странство бидејќи „во Германија не можат да најдат доволно добро квалификувани луѓе за работните места што му се потребни на секторот за одбрана“.