Грција, Израел и Кипар вчера потпишаа договор за изградба на подводен гасовод „Истмед“, кој треба да пренесува гас од југоисточниот Медитеран до континентална Европа.

Гасоводот долг 1.900 километри треба да биде алтернативен извор на гас за Европа, што во голема мерка зависи од снабдувањето од Русија и Кавказ, пренесува АП.

Грчкиот премиер Киријакос Мицотакис, кој присуствуваше на потпишувањето на договорот, заедно со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху и кипарскиот претседател Никос Анастасијадес, рече дека цевководот ќе и понуди на Европа „подобра флексибилност и независност во изворите на енергија“.

Проектот може да вклучува гас извлечен од идно место за гас во водите крај Кипар и Грција, каде тековно се водат истражувања.

Кипарскиот претседател Никос Анастасијадес рече дека гасоводот потврдува дека Грција и Кипар имаат суверени права во водите што им се доделени според меѓународното право.

„Оваа соработка што ја развиваме не е директно насочена против трета земја. Напротив, во која и да е земја која сака да и се придружи, се подразбира дека ги прифаќа основните принципи на меѓународното право и целосно ги почитува суверените права и територијалниот интегритет на независните земји “, рече Анастасијадес.

По потпишувањето, Нетанјаху рече дека Израел треба да стане „моќна енергетска куќа“ со своите подводни резерви на гас, додавајќи дека трите земји вечерва формирале алијанса од големо значење ”што ќе ја зајакне регионалната стабилност.

Израелскиот министер за енергетика Јувал Стајник изјави дека изградбата на гасоводот „Истмед“ ќе трае седум години, а неговата предност е што тој е „помалку ранлив“ од саботажа и не преминува многу национални граници за да стигне до пазарот.

Проектот, вреден околу шест милијарди евра, би можел да задоволи околу 10 проценти од потребите на ЕУ за природен гас, но идејата е полна со политички и логистички пречки, пред се поради тензиите меѓу Грција и Кипар со Турција околу истражувањето на водите во близина на Кипар.

Гасоводот ќе се протега од копнените резерви на Израел од Левантинскиот басен до Кипар, грчкиот остров Крит и грчкото копно, а еден дел што ќе оди преку копно кон северозападна Грција и другите планирани пристанишни гасоводи би транспортирал гас до Италија.

Со тој подводен гасовод, за кој се претпоставува дека е долг 1.900 километри, природниот гас од Израел треба да стигне до Европа, пишува Дојче веле.

Италија е најважната земја-дестинација, но земјите од Југоисточна Европа исто така сакаат да профитираат од проектот.

Треба да биде „најдолгиот подводен гасовод во светот“, напиша атинскиот весник на уредникот.

Грција, Кипар и Турција со години расправаат околу правото за експлоатација на полињата за гас во источниот Медитеран.

На крајот на 2019 година, Либија и Турција потпишаа договор со кој се формира нивната заедничка економска зона во согласност со нивните желби, и која меѓусебно го делеше најголемиот дел од Источното Егејско Море.