Забрзувањето на зголемувањето на платите во еврозоната на почетокот на годината не е причина за загриженост за идниот правец на инфлацијата, изјави членот на Управниот совет на Европската централна банка Марио Сентено на 25 мај на конференција во Рејкјавик. Падот на реалните плати по руската инвазија на Украина, која ги погоди потрошувачките цени, се очекува да се компензира во наредните години, изјави шефот на португалската централна банка. И додава дека темпото со кое ќе се случи овој пресврт останува отворено прашање.
ЕЦБ на 23 мај објави дека во првиот квартал од оваа година е договорено зголемување на платите за 4,7 отсто во однос на истиот период лани, наспроти зголемувањето од 5,5 отсто во последните три месеци од 2023 година. Мнозинството економисти анкетирани за ова прашање очекуваа намалување или задржување на темпото. Шампион е Германија, каде што платите се зголемија за 6,2% во периодот јануари-март, благодарение на ослободените од данок паушални плаќања за да се компензираат работниците за зголемените животни трошоци.
Податоците дојдоа две недели пред редовниот состанок на банката за утврдување на монетарната политика, на кој се очекува првото намалување на стапката. И додека потрошувачките цени продолжуваат нагло да паѓаат, монетарните стратези велат дека враќањето на годишната цел на инфлација од 2% ќе зависи од интеракцијата помеѓу платите, корпоративниот профит и продуктивноста на трудот.
Всушност, главниот извор на загриженост е инфлацијата во услужниот сектор, кој е најмногу погоден од платите на персоналот. Економистите во ЕЦБ очекуваат растот на платите да остане покачен во 2024 година, но да почне постепено да губи моментум, како што е потврдено од податоците за првите неколку месеци од годината.
Претседателот на Банке де Франс, Франсоа Вилероа де Гало, ги поддржа тие предвидувања и истакна дека „германскиот исклучок“ во бројките во првиот квартал се должи на еднократните плаќања, додека во другите земји од блокот темпото на зголемување на платите се забавува. На конференцијата во Париз тој ги повика овие податоци „да не се претеруваат“. Неговото мислење го дели и неговиот естонски колега Мадис Милер. Претседателката на ЕЦБ – Кристин Лагард, коментира дека инфлацијата е „под контрола“.
Економистите се на мислење дека слабиот раст на платите во првиот квартал веројатно нема да ги одврати европските централни банкари од првото намалување на стапката во јуни и попрво ќе предизвика тензија околу следните чекори.
Инвеститорите веќе ги намалија облозите за намалување на каматните стапки по посилните од очекуваните податоци за деловната активност во приватниот сектор во еврозоната на 23 мај. Тие веќе очекуваат каматните стапки да паднат за вкупно 62 базични поени до крајот на годината, што значи две намалувања од по 0,25% и 50% шанса за трето. Овие прогнози целосно се одразија на цените на пазарните инструменти уште минатата недела.
Еден од предизвиците за монетарните стратези кои ги проценуваат трендовите на платите е тоа што платите се поставуваат поинаку во 20-те земји-членки на заедницата. Додека германските бројки се надуени со извршувањето на претходно договорените зделки, растот во другите големи европски економии веќе опаѓа.
Ќе има поголема јасност на оваа тема еден ден по одлуката на ЕЦБ за каматните стапки во јуни, кога европската статистичка служба Евростат ќе ги објави платите на вработениот – бројка што главниот економист на институцијата Филип Лејн ја нарекува „најсеопфатен показател за притисок врз платите“. Во март, ЕЦБ прогнозираше дека оваа бројка во просек ќе биде 4,5% оваа година и ќе падне на 3% во 2026 година – ниво што во голема мера ќе ја исполни целта за инфлација.
За Centeno, „0,2 поени над очекувањата“ во првиот квартал не се толку значајни и ова закрепнување на реалните плати не е во спротивност со враќањето на годишна инфлација од 2%. Шефот на португалската централна банка е оптимист и за економското заживување на еврозоната, кое нема да го спречи процесот на намалување на инфлацијата, „што ќе биде помогнато со закрепнувањето на продуктивноста на трудот, која во последните неколку години не е позитивно “.
Претседателот на Бундесбанк – Јоаким Нагел, сепак, е прилично внимателен, иако признава заладување на растот на платите дури и во Германија и не исклучува второ намалување на каматите во септември, за што играчите на пазарот моментално се двоумат. Во интервјуто за време на состанокот на министрите за финансии и централните банкари на Г7 во Стреса, Италија, на 24 мај, тој коментираше дека „ако има намалување на стапката во јуни, ќе треба да се почека барем до септември“ за следниот.