Имајќи предвид дека се разгледуваат нови правила за употреба на ГМО техники во земјоделството, од ЕУ доаѓаат нови предупредувања за промените што овие правила ги носат за граѓаните и безбедноста на храната.
Олеснувањето на прописите за ГМО храната е сериозна закана за безбедноста на храната и граѓаните кои ја консумираат, предупреди Билјана Борзан од Комитетот за заштита на потрошувачите во Европскиот парламент. Како што објасни таа, Европската комисија ќе претстави нова визија за иднината на земјоделството и прехранбената индустрија во ЕУ во првите 100 дена од нејзиниот мандат. Во моментов се разгледуваат нови правила за употреба на ГМО техники во земјоделството, што би можело да донесе промени во начинот на кој се произведува храната- пишува Политика.рс.
– Секој потег за релаксирање на постоечките закони за ГМО храна во корист на индустријата може лесно да го загрози здравјето и благосостојбата на нашите граѓани, без никаква реална потреба или корист. Луѓето имаат право да знаат што јадат и дали храната што ја консумираат е безбедна – тврди Борзан.
Иако ГМО можеби би можеле да одиграат одредена улога во борбата против гладта во одредени делови од светот, Европа е во поинаква ситуација бидејќи има развиено земјоделство и прехранбена индустрија, но и закони кои ја штитат безбедноста на храната и здравјето на граѓаните.
– Здравјето на луѓето и безбедноста на храната мора да бидат на прво место. Ако дозволиме интересите на индустријата да надвладеат над здравствените прашања, ризикуваме да ја изгубиме долгорочната доверба на граѓаните во системот за храна – објасни Борзан.
Таа посочи дека земјите од овој регион имаат долга традиција на одгледување природна храна и висококвалитетни, автохтони производи. Воведувањето на овој вид храна може да ја загрози конкурентноста на домашните земјоделци и воопшто на прехранбената индустрија, а придобивка главно би биле големите корпорации кои го контролираат пазарот на ГМО. Таа го спомена примерот на Швајцарија, која е европски лидер во биотехнолошките иновации, а забраната за ГМО храна ја продолжи до 2027 година, што е доказ за голем отпор и во најразвиените земји. Во Шпанија и Португалија, неколкуте земји од ЕУ кои имаат благ однос кон ГМО храната, евидентирано е дека некои инсекти развиле отпорност на ГМО пченка, што може само да доведе до поголема употреба на пестициди и да го загрози екосистемот – се наведува во ова соопштение.
– Со сегашниот состав на европските институции се отвора се повеќе простор за олеснување на законот за ГМО храна. Мора да бидеме многу внимателни и да ги заштитиме земјоделците и граѓаните од преголемите притисоци од индустријата. Кога зборуваме за ГМО храна, мора да останеме оази на земји со најквалитетна и најздрава храна – заклучи Борзан.
Кога станува збор за европското законодавство поврзано со оваа област, да потсетиме дека во 1990 година ЕУ донесе директива за ограничена употреба на генетски модифицирани организми со цел да се ограничи нивната употреба на лаборатории и индустриски капацитети сертифицирани од надлежните органи. Втората директива беше објавена во март 2001 година и се нарекува селективно пласирање на ГМО храна на пазарот. Оваа храна не претставува ризик за здравјето на луѓето или животната средина.
Оваа директива главно се однесува на добиточна храна или производи кои, доколку содржат ГМО, мора да го покажат тоа на видно место во декларацијата. Она што, според експертите, е лесно прифатено е фактот дека оваа директива се однесува „само“ на храна за животни, а се занемарува фактот дека одгледуваните животни и нивните производи се храна за луѓето. Нема податоци за нивното влијание врз здравјето на луѓето и промените што ги трпат животните кои се хранат со генетски модифицирана храна. Во јануари 2015 година, Европскиот парламент со мнозинство гласови донесе закон со кој на земјите членки им се дава можност сами да одлучат дали ќе одгледуваат ваков вид храна на своја територија.
Засега единствени ГМ култури во Европа се оние под пченка, а повеќето од нив се во Шпанија. Одгледувањето на каква било ГМ храна е забрането во: Унгарија, Бугарија, Франција, Австрија, Германија, Грција и Луксембург.