Заем за претпазливост и ликвидност од ММФ не може да се користи за проекти, туку, токму како што кажува и самиот назив – за одржување на ликвидноста на Буџетот. Така, овие пари може да се користат за зголемување на платите, но економистите предупредуваат дека тоа нема да обезбеди раст на БДП, од кој би можел да се враќа долгот
Ново задолжување од 900 милиони евра, значително зголемување на ставката за плати во администрацијата, еднократни исплати за пензионерите и нов раст на пензии од септември, се фактори кои ќе ја прекројат државната каса, истовремено ќе го зголемат буџетскиот дефицит, јавниот долг и куповната моќ на дел од населението. Клучните прашања што сега се поставуваат во јавноста е колкава висина на јавен долг може да издржи државата и дали зголемените плати на јавната администрација ќе ја зголемат инфлацијата.
Мислењата на стручната јавност не се едногласни. Поголем дел од експертите сметаат дека во однос на јавниот долг, со оглед на новонставнататa ситуација со руско-украинскиот конфликт, неопходни ни се повеќе пари од првично проектираните, но и дека е многу важно како ќе се искористат. Во однос на зголемувањето на платите на администрацијата преовладува мислењето дека тие ќе направат притисок на инфлацијата.
Кредит, дури и без камата, треба да се врати
Поранешниот министер за финансии Џевдет Хајредини објаснува дека најавениот Заем за претпазливост и ликвидност од ММФ се уште не е готова работа, односно се уште нема официјално одобрување од монетарците.
– Самиот назив на заемот кажува дека тој е за одржување на ликвидноста на Буџетот. Од него не може да се финансираат проекти. И да не бидеме во заблуда, ова не значи дека ќе легнат 900 милиони евра на сметка на Народната банка. По потреба, и по одобрување од ММФ, ќе може да се влечат пари за ликвидност. Токму оваа информација ја охрабри Владата и таа прифати зголемување на платите во образованието, а се преговара и за зголемување на другите плати во администрацијата. Во однос на рокот од 2 години, јас тука гледам поклопување со наредните избори и со потребата од пари за нив– изјави Хајредини за „Слободен печат“.
Хајредини се сложува дека најавениот кредит ќе биде со ниска камата од околу 1 процент, но потенцира дека и да е без камата, тој треба да се врати.
– Треба да се земаат кредити за проекти кои ќе зголемат бруто домашниот производ, за да има пари да се вратат долговите. Ова не е таков случај – потенцира Хајредини.
целиот текст прочитајте го на следниов ЛИНК
Автор Весна Дамчевска