Руските милијардери, оковани од меѓународните санкции и соочени со притисок од претседателот Владимир Путин да го врати своето богатство, повлекоа имот во вредност од десетици милијарди од Европа од почетокот на инвазијата на Украина.

Минатиот месец, акционерите на „United Medical Group CY Plc“ и „MD Medical Group Investments Plc“, контролирани од тајкуните Игор Шилов и Марк Курцер, одобрија преместување на компаниите од Кипар во Русија. Трансферот помага да се зголеми вкупната проценка на имотот што богатите Руси ги вратија во Русија од февруари 2022-ра година на најмалку 50 милијарди долари, покажуваат проценките на „Bloomberg“.

Ова ја менува повеќедецениската практика руските милијардери да ги чуваат своите средства во Европа, искористувајќи ги правните системи погодни за инвеститорите, шансата за дивиденди во странска валута и пониски даноци. Но, сега на најбогатите Руси им остануваат сè помалку места за складирање на своето богатство, бидејќи многумина се на списоците со санкции на САД, Велика Британија или ЕУ.

„Во моментов, Русија изгледа како помалото зло од странство“, коментира Наталија Кузњецова, партнер во „Business Solutions and Technologies“, која претходно работеше во Русија под брендот „Deloitte“.

Трансферот на имотот претходно регистриран на места како Кипар, Островот Џерси и Швајцарија во Русија и земјите што Кремљ ги смета за пријателски, како што се Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ) и Казахстан, започна веднаш по инвазијата. Меѓу првите што се преселија беа семејните стопанства на милијардерот за вештачко ѓубриво Андреј Гуриев и челичниот тајкун Виктор Рашников од Швајцарија и Кипар, соодветно. Подоцна следеа и други, како милијардерот Игор Алтушкин.

Кремљ врши притисок врз најбогатите Руси да ги вратат своите средства од земјите што ги опишува како „непријателски“. Билатералните даночни договори се прекинати, што го прави непрактично да се остане во места како Европа. Русија, исто така, го отежнува процесот за компаниите кои сакаат да плаќаат дивиденди или да продаваат средства на ентитети регистрирани во такви јурисдикции.

„Руско-кипарските односи не функционираат особено добро сега што се однесува до трансферите на пари. Ова се решава со преселба во пријателска јурисдикција или Русија“, коментира Алексеј Кузњецов, партнер во „В1“, кој претходно работеше во Русија под брендот „Ernst & Young“.

Овој август, Путин ѝ наложи на владата да создаде механизам за да ѝ дозволи на Русија да ја врати контролата врз руските компании, каде што инаку ја држеа странски субјекти и беа изгубени поради санкциите.

За да ги привлече милијардерите дома, Кремљ користи отстапки како што се локални домашни „офшор“ зони со пониски даноци воведени во 2018-та година, кои постојано ги прилагодува. Русија, исто така, ги зголеми трошоците за чување средства во традиционалните засолништа како Кипар и Малта, а холдинг-компаниите со меѓународни средства кои се пререгистрирани во Русија можат да имаат корист од даночните олеснувања.

Не се само милијардерите кои ги преселуваат своите имоти – и другите Руси го носат своето богатство дома. До 115 компании се преселија во „офшор“ зони оваа година, со што вкупниот број достигна 254, рече заменик-министерот за економија Илја Торосов во понеделникот на Источниот економски форум.

Сепак, голем број од најголемите руски суровини и технолошки компании сѐ уште се регистрирани во Европа. Производителот на вештачки ѓубрива „EuroChem“, основан од милијардерот Андреј Мелниченко, е со седиште во Цуг, Швајцарија. Земјоделската компанија „Русагро“ работи на нејзино преселување од Кипар, соопшти минатиот месец, но без да даде повеќе детали.

Милијардерите кои не подлежат на санкции бараат и нов дом за своите средства и претпочитаат јурисдикции кои Кремљ ги смета за пријателски. Магнатот за метали Владимир Лисин и транспортниот холдинг „Globaltrans Investment“ се преселија во Абу Даби од Кипар, а вториот по големина рудар за злато во Русија, „Полиметал“, се пререгистрираше во Казахстан минатиот месец. Компанијата не е предмет на санкции во Европа, но нејзината руска поделба беше ставена на списокот со санкции на САД претходно оваа година.