Не е јасно што точно сакаат банкарите и како мислат дека државата треба да се меша во работата на судството, но очигледно е дека тие бараат државата да заземе нивна страна во спорот со клиентите.

Граѓаните на Србија ја оспоруваат пред судовите законитоста за наплата на надоместоци за обработка на заем и осигурување на станбени кредити, банките почнаа да губат спорови, а сега бараат трета страна да го реши проблемот.

Очекуваме државата да најде решение за проблемот со огромен број тужби на клиенти против банки што е можно поскоро, бидејќи тоа веќе не е проблем само на банките и клиентите, туку и социјален проблем, вели генералниот секретар на Здружението на српските банки Владимир Васиќ.

Бројот на овие тужби, кои ги затрупаа судовите, е во десетици илјади, а претседателот на НЛБ групата Блаз Бродњак неодамна рече дека судскиот систем на земјата треба да најде решение за проблемот, што може да ги чини банките дури 100 милиони евра.

Во разговор со Танјуг, Владимир Васиќ посочува дека нерешавањето на овој проблем може да предизвика последици врз идните клиенти на банките, економијата, но и на инвестицискиот рејтинг на државата.

Кога станува збор за можни последици за идните клиенти, вели тој, тие би можеле да се рефлектираат во поскапи банкарски услуги, односно во повисоки каматни стапки.

Проблем правен ризик

„Кога банката ќе ја добие тужбата, мора веднаш да резервира одредени средства за тој спор. Спорот трае од една до три години, а колку што трае, тие средства се резервирани, не се пласирани, што значи помалку пари во оптек и со тоа цената на парите се зголемува “, објаснува Васиќ.

Според него, вториот проблем е правниот ризик бидејќи станува збор за ретроактивни, односно тужби што се однесуваат на времето од пред 10 и повеќе години.

Тоа е лоша порака до потенцијалните инвеститори, која, објаснува тој, вели дека нешто што сега се смета дека е во согласност со законот, за 10-15 години може да се толкува поинаку.

Соговорникот на Танјуг наведува дека Народната банка на Србија јасно стави до знаење дека наплатата на надоместоците е дозволена и дека тоа е потврдено од Европскиот суд на правдата. „Во ноември 2019 година, овој суд потврди дека наплатата е дозволена доколку клиентот е претходно информиран за сите трошоци, вклучително и за тоа, што е случај со нас. Мислам дека банкарскиот сектор е единствениот што исцрпно ги наведе сите трошоци што се вклучени во цената на трошоците “, вели Васиќ.

Кој заработува пари

Тој додава дека тоа е постигнато преку ефективната каматна стапка како горна цена, а клиентите добиваат и нацрт договор, договор, како и план за отплата на заемот, каде што сите трошоци се гледаат повторно.

Васиќ посочува дека овие такси се наплатуваат насекаде во Европа, но затоа тужбите постојат само во Србија и дека, заради интересите на некои групи, тие можат да го разнишаат системот создаден низ годините.

На прашањето кој заработува таму и колку, Васиќ вели дека на барање на клиентот, адвокатите и другите вклучени во процесот на поднесување тужби и судски спорови заработуваат 24 пати повеќе.

Во врска со тужбите, се огласи и Меѓународниот монетарен фонд. Финансиската институција претходно соопшти дека изнаоѓањето брзо решение за зголемениот број тужби против банките, кои ја оспоруваат законитоста за наплата за кредити за обработка и домување, ќе го зајакне финансискиот сектор и ќе ја подобри деловната клима.