Извозот на злато од Швајцарија во САД беше вообичаен минатата година. Не повеќе од десет тони месечно. И тогаш сè се промени: 68 тони во декември, рекордни 195 тони во јануари оваа година. Со други зборови, претворајќи го во пари – Швајцарците само во првите два месеци од оваа година во САД извезле 28 милијарди евра злато, наспроти 500 милиони евра во истиот период лани. Сега златото го набавуваат сите американски банки, финансиски институции и инвеститори, како и други европски земји, пишува Јутарни лист.

Експертите наоѓаат јасна причина за огромната златна треска: американскиот претседател Доналд Трамп.

Од декември, загриженоста дека Трамп би можел да воведе царини за увоз на злато го сврте целиот пазар наопаку. Цената на златото скокна на рекордно ниво од речиси 3.000 долари за унца или околу 105.000 долари за килограм, што е за 40 отсто повисока цена од минатата година.

„Погрешно мислиме дека златото главно се користи во накит и електроника. Тоа главно го користат инвеститорите за заштита на капиталот, а сега сме сведоци на една од најинтензивните потраги за заштита на златото во модерната историја“, објасни за швајцарските медиуми Мајкл Тамвакис, професор по економија на бизнис школата Бејс.

Како точно се вмешани Швајцарците во целата оваа приказна? Имено, благодарение на сè уште нејасниот случај дека двата најголеми пазари на злато – берзата во Лондон и Њујорк – користат различни големини на прачки, Швајцареците се вклучија како посредници. Накратко, златото го „препакуваат“ и го испорачуваат на американскиот пазар. Швајцарците поседуваат четири од седумте најголеми рафинерии за злато во светот: една во Нојшател и три во Тичино, од кои сите задоволуваат две третини од светската побарувачка за злато.

Така, лондонските златни прачки влегуваат во нивните рафинерии – во вид на тули тешки 12,5 килограми – каде што Швајцарците ги топат и ги претвораат во прачки од 1 килограм, а потоа ги испраќаат со авион во САД, поточно во Њујорк, каде што се наоѓа Comex, берза специјализирана за благородни метали и енергија. Точната причина зошто Њујорк и Лондон сè уште користат различни големини златни прачки во тргувањето не е позната.

Во секој случај, побарувачката за злато во САД сега е толку голема што Швајцарците, кои им ги доставуваат прачките, имаат проблеми со снабдувањето. Кристоф Вајлд, претседател на Швајцарската асоцијација на производители и трговци со благородни метали, изјави за SonntagsZeitung дека нивните рафинерии сега работат 24 часа на ден.

„Швајцарските рафинерии работат со полн капацитет, но сè уште имаме тешкотии да ги добиеме количините на злато потребни за производство“, вели Вајлд.

Покрај Швајцарија, САД снабдуваат злато и од рафинерии во други земји, особено од Канада и Мексико, две земји на кои Трамп вети дека ќе им воведе царини. На почетокот на февруари, Трамп потпиша извршни наредби за воведување царини од 25 отсто на производи од Канада и Мексико.

Што се однесува до златото, вкупно повеќе од 600 тони, или речиси 20 милиони унци злато, се транспортирани во трезорите во Њујорк од декември минатата година, покажуваат податоците на Светскиот совет за злато. Исто така, другите земји сега значително ги зголемија своите златни резерви во последните години.

Американците имаат најголеми резерви на злато во светот, повеќе од 8 илјади тони, потоа Германија со 3,3 илјади тони, а потоа Италија, Франција, Русија и Кина со приближно 2,5 илјади тони.