Дебатата за иднината на монетарната унија стана јавна – ова е пресврт

Дали самиот опстанок се смета за достигнување? Наместо тоа, зависи од тоа дали постојаното постоење се сомнева или се смета здраво за готово. Според овој стандард, втората деценија на 21 век беше поуспешна за монетарната унија во Европа од претходната, и влијае на нашите очекувања за еврото во 2020 година, пишува Мартин Сендби за „Фајненшал тајмс“.

Кризата со суверениот долг во еврозоната предизвика огромна промена во европската политика. Лидерите беа принудени не само да ги помират итните институционални реформи, туку и да прифатат дека се потребни дополнителни. „Недовршената“ монетарната унија стана дневна тема. Наследството на кризата е заедничко разбирање дека се потребни алатки за стабилизирање на банкарските системи против макроекономските шокови и бегството на капиталот.

Минатата година требаше да биде година на напредок. Наспроти стереотипот дека реформите во еврозоната се осудени на безнадежен ќор-сокак, многу работи се направени. Обновениот Договор за европскиот механизам за стабилност (ЕСМ) и Фондот за суверено спасување беа повеќе или помалку подготвени до летото. Во однос на банкарската унија, министрите за финансии беа оптимисти дека можат да изготват „патоказ“ што ќе биде одобрен од шефовите на владите на самитот на еврозоната во декември.

Уште еден импулс беше признанието на јавноста од германскиот министер за финансии Олаф Шолц дека европското општо осигурување на депозити може да биде дел од завршената банкарска унија.

До декември се чинеше дека сè почнува да се распаѓа. Договорот за ЕСМ не е финализиран. Обидите да се постави краен рок за завршување на банкарската унија во новиот петгодишен мандат на Европската комисија се напуштени.

Би било лесно да се види ова како понатамошен доказ дека Европејците никогаш нема да постигнат договор за нивната унија. Всушност премногу лесно. Всушност, она што треба да го посочиме за разговорите за Еврозоната за 2019 година не е дека тие не успеале, туку колку биле близу до пробивање.

Дебатата за идниот облик на монетарната унија стана јавна и ова е пресврт од две важни причини.

Прво, јасно е каков компромис е направен како резултат на долгогодишните преговори меѓу службените лица. На пример, не постои заеднички (и опструктивен) фронт против ЕМС или банкарската унија од страна на „новата хансетичка лига“ на северните земји. Договорот што треба да се постигне е релативно јасен. Во новиот ЕСМ, поефективен механизам за преговарање за реструктуирање на долговите со доверителите во криза е во комбинација со цврста буџетска поддршка за Единствениот фонд за спасување, дизајниран да се справи со неуспешните системски банки.

Во однос на банкарската унија, широко е прифатено дека крајната точка ќе вклучува пан-европски договор за гаранција на депозити во замена за поригорозен третман на лошите кредит од страна на банките и поконзистентен третман со несолвентните банки. Најважната функција на предлозите на Шолц беше гласно да се каже, од позицијата на германското Министерство за финансии, она што одамна е вообичаено прифатено разбирање во просториите за состаноци во еврозоната.

Второ, да се наведат работите отворено е клучен чекор за понатамошен напредок. Полноправна банкарска унија може да се постигне само ако сите страни преземат чекор напред, што пак бара политиката на секоја земја да се прилагоди на она што се вклучува во големата зделка.

Ова е токму она што го содржи тековниот договор. Италија, особено, минува низ политички превирања, при што лидерот на Лигата, Матео Салвини, одеднаш тврди дека целосно завршената ревизија на ЕМС ќе го присили Рим да не ги наплаќа своите обврски кон малите штедачи (што нема и нема во крајна линија). Одговорните вработени знаат подобро. Постои навестување за отвореност кон голем договор за банкарски сојуз во кој италијанските банки се обесхрабрени да купуваат премногу италијански долг ако другите банки во еврозоната се охрабрат да купат повеќе. Големото прашање е како италијанските лидери ќе ги подготват своите избирачи за претстојните компромиси.

Помалку дискутиран, но исто толку важен, е и сличниот домашен политички процес што се одвива во Германија. Скептиците го преувеличуваат фактот дека коалициските партнери на Шолтц, Христијанските демократи, не ја поддржале неговата иницијатива. Ова е исто така нешто што доаѓа природно откако плановите се ставија на маса. Демократиите влијаат врз општеството работејќи на разликите. Како ќе се случи ова сега во Германија, делумно зависи од тоа на што ќе се фокусираат реакциите на другите земји , изјави Шолтц.

Се разбира, нема гаранција дека политиката ќе овозможи компромиси, но има стимулации да се оди напред. На лидерите на големите држави им е тешко „постојано да присуствуваат на состаноци на високо ниво без да покажат што навистина мислат“, рече висок официјален претставник во разговорите.

Пред сè, грешка е да се остави стагнацијата на површината со неподвижливост под неа. Најпопуларната метафора за еврото како зграда чија изградба треба да заврши, не е соодветна. Подобра метафора е геолошка. Во политиката, притисокот полека може да се зголеми пред да предизвика брзи промени. Слушајте внимателно и ќе го слушнете пискавиот звук на тектонските плочи во еврозоната. Кога ќе се ослободи, може да предизвика уништување, но исто така може да ги крене планините и да ги трансформира континентите.

 

Забрането превземање на содржината без претходно одобрение од редакцијата на БанкоМетар.мк